• English
• Български
• Čeština
• Deutsch
• Dansk
• Eesti keel
• ქართული
• Magyar
• Nederlands
• Рolski
• Русский
• Français
• 日本語

MİNERALLER

Minerals ve mikrobesinler vücudun gelişimi için gerekli tuzdur veya bazı vücut işlevlerini gerçekleştirmede önemli göreve sahiptir. Bu tuzlar her zaman 2 bileşenden oluşur: radikal asit ve metal.

Mineraller ve mikro besinler arasındaki fark, minerallere aynı zamanda makro element de denir (vücutta %0,01’den fazla) ve mikro besinler de aynı zamanda mikro element olarak adlandırılır (vücutta % 0,01’den az).

Aşağıdaki tablolar makro ve mikro elementlerdeki çeşitli radikal asitlerin ve metallerin nerede bulunduğu ve işlevlerini göstermektedir.

Macroelements içindeki asit radikallar:

Macroelements için metallar:

Microelements için metallar:

Bilinmeyen diğer metaller Molibden (Mo), Bor (B), Brom (Br) ve Krom (Cr). Besleme toksik olan Kurşun (Pb) ve Civa (Hg) ‘yı içermemelidir.

Macroelementler için metallar:

BESLENME

Proteinler
Proteinler, çeşitli amino asitlerden oluşan dizilmiş boncuklar gibi görünebilir. Amino asitlerin miktarı ve çeşidi proteinin özelliklerini belirler. Tüm amino asitlerin, dokuların yapıtaşı olan nitrojen barındırmaları önemlidir. Proteinlerin vücutta birçok işlevi vardır, dokular, hormonlar ve enzimler için bloklar oluşturması önemlidir. Bununla birlikte, su dengesi, toksinlerin atılması, enfeksiyona karşı direncin korunması gibi konularda önemli role sahiptir. Proteinler hem bitkiden (tahıl, bira mayası, sebze), hem de hayvansal kaynaklardan (et, balık, tavuk, yumurta) türemiş olabilir. Çok proteinin köpeklerin büyüme aşamasında zararlı olduğu efsanesine inanılmamalıdır. Tam tersine, çok protein sağlığa iyi gelir. Eksikliği, anemiye, düşük enfeksiyon direncine, kas kaybına yol açar. Eksiklik sadece yetersiz emilimden dolayı değil aynı zamanda yüksek oranda alınmasıyla da olabilir. Birçok stres çeşidi (zihinsel veya fiziksel baskı) buna yol açmış olabilir. Proteinde aşırıya kaçma köpekte alerjik reaksiyona sebep olabilir. Bu deride kırmızı noktalar ve kaşıntı olarak kendini gösterir.

Yağlar
Büyük bir farkla, yağların en önemli işlevi enerji vermektir. Bununla birlikte, doymamış yağ asidi sağlarlar (UFA). Yağ asitleri, sinir sisteminde ve cildin metabolizmasında önemli rol oynar. Besindeki yağlar köpekler tarafından %95-98 oranında kolayca hazmedilir. İnsanlar gibi köpekler de yiyeceklerinde yağı tercih ederler ve bu nedenle tat katmak amacıyla mamalarına katılır. Yiyecekteki yağ aynı zamanda vitaminlerin emilmesini kolaylaştırır.

Karbonhidratlar
Karbonhidratlar her zaman bitkiden türemiştir. Nişasta ve şeker en iyi bilinen karbonhidrat örneğidir. Karbonhidratları, bitki bazlı hücre duvarları ve liflerden türemiş hazmedilebilen (nişasta ve küçük şekerler) ve hazmedilemeyen (selüloz ve pektin) olarak ayırabiliriz. Karbonhidratlar, bağırsak duvarlarını uyararak öğütülmüş besinin bağırsaklara taşınmasını sağlar (bağırsak geçişi). Dezavantajı, ihtiva ettiği sıvı dolayısıyla dışkı miktarını artırır.

Mineraller
Miktar olarak bakıldığında minerallerin rolü ufak olsa da gereklidir. Çünkü, bunu ufak görerek birçok hata yapılabilir. Mineraller, makro mineral ve mikro mineral olarak bölünür veya başka bir deyişle mikro besinler. Kalsiyum (Ca) ve fosfor (P) bilinen makro minerallerdendir. İskelet oluşumunda önemli rol oynarlar, belirli bir oranda mamaya karıştırılmalıdır. Eğer fosfor, bitkiden türemişse çözülemez bir şekilde olduğu için (phytate) besin tarafından emilemez. Diğer önemli macroelementler; Magnezyum (Mg) (skeleton, enzymes), Sodium (Na), Potasyum (K) and klorin (Cl). Örnek microelementler demir (Fe) (kan , oxygen iletim), bakır (Cu) (renk degisim, kan), Cinko (Zn) (enzim, deri), Magnezyum (Mn) (enzim), Iodine (I)(thyroid hormon) and Selenyum (Se)(kas dokusu, antioksidan).

Vitaminler
Vitaminler hem bitkiden, hem de hayvansal kaynaktan türemiş olabilir. Genelde suda çözünür veya suda çözünmez olarak ayrılır. Vitaminlere az miktarda ihtiyaç duyulur ve köpekler bazı vitaminleri kendileri üretirler. Önemli vitaminler ve işlevleri aşağıda listelenmiştir.

Bazı vitaminlerin en önemli işlevleri:

Enerji Gereksinimi
Vücuttaki tüm işlevler enerji gerektirir. Örnek olarak bu enerji vücud ısısını düzenler, doku üretimini ve fazlalıkların dısa tasınmasını sağlar. Enerji beslenerek sağlanır. Kural olarak, köpekler enerji ihtiyacları tatmin olana kadar yerler. Fakat, köpekler sıkıntı, diet ve yiyeceğin tadından dolayı alacakları enerjiden fazla yiyecek tüketirler ,bu durum onların daha çok kilo almasına neden olur. Önerimiz köpeğinizin beslenmesini Kontrol altında tutmanız. Köpekler fazla yağlarını kaburga etrafında tutarlar. Kısa tüylü köpeklerde son iki kaburga üzerinde ve uzun tüylü köpeklerde kaburgalarda görebilirsiniz.Ilk olarak paket üzerindeki belirtilen miktarı verin ve köpeğinizi haftada bir kontrol edin; miktar değisikliğini; kaburga kemikleri kolayca hissediliyorsa miktarı arttrın yada kaburga kemikleri hissedilmiyorsa miktarı azaltın.Hızlı gelisimi ile bilinen büyük bas ırkların yavru köpeklerini gözlemleyiniz.

YAĞLAR

Yağlı asitler:

Yağ fonksiyonları:
1) Tad ve yapı
2) Vitaminler A, D, E ve K yağın içinde çözülebilir
3) Vücud yağnın depolanması.
Ek vücud yağı fonksiyonları:
      a) derialtı doku koruma, izolasyon ve biçim
      b) yaşamsal organ koruması; böbrekler ve gözler
      c) destek: Örneğin ayak parmağı koruyucuları
4) Yağlar ve proteinler hücre üretim maddelerini sağlar.
5) Gerekli yağ asitleri sağlıklı deri ve saçdan sorumludur.
6) Arachidon asiti derinin içinde aktifdir, ama besleme içinde hemen hemen bulunmaz. Köpekler liolenik asitini vitamin B6 kullanarak kendileri üretirler.

Ransitler
- Etoxikine (tarımsal toksin)
- Butil-hidroksi-anisole (BHA)
- Butine-hidroksi-toluene (BHT)
- Vitamin C (natural)
- Sitrik acid (natural)
ÖLÇÜ: Mamada alınan kalorinin %25’i yağ, %5’i gerekli yağ asitlerinden oluşuyorsa fazlasıyla uygundur.

  VITAMINLER VE SU

Vitaminler, vücudun bazı işlevleri yerine getirmek için ihtiyaç duyduğu aracılardır.

A Vitamini veya Retinol yağda çözünür ve balık yağı, yumurta sarısı, bitkiler, peynir, tereyağ, süt ve kremada bulunur. A Vitamini eksikliği, büyüme bozukluğuna, hastalığa hassasiyet, sinir ve üreme sistemi bozuklukları, kemik kütlesinde artış, gece körlüğü, körlük, korneanın keratanizasyonuna yol açar. Gereksinimler: vücut ağırlığının kilosu başına günde 100 I.E. 1 I.E. A vitamini, 0,3 µg (mikrogram)’dır.

B Vitamini veya Tiamin suda çözünür ve et, fasulye, yeşil sebzeler, süt ve yumurtada bulunur. B1 Vitamini eksikliği sinir sistemi, deri ve kan hücrelerinin yapımında bozulmaya neden olur. Tiamin, antivitamin Tiaminaz tarafından parçalanır. Bu, çiğ tatlı su balıklarında ve çiğ ringa balığında bulunur. Pişirildiğinde Tiaminaz yok olur.

B4 Vitamini veya Kolin suda çözünür. Karaciğerin yağlanmasını önleyen lipotrop olarak görev yapar ve parasempatiği stimüle eder (merkezi sinir sisteminin bir parçası).

B5 Vitamini veya Nikotin asidi suda çözünür. B5 Vitamini eksikliği, ağız ve dil mukozasında olan bozukluktan kaynaklanan “siyah dil hastalığı”na sebep olur.

B6 Vitamini veya Piridoksin suda çözünür ve karaciğer, böbrek, süt, yumurta, maya ve pirinçte bulunur. Araşidonik asitteki sorumlu linoleik asitten sorumludur (bkz. yağlar). Başka şeylerle beraber B6 Vitamini eksikliği cilt bozukluklarına neden olur.

B12 Vitamini veya Kobalamin suda çözünür ve bazı bitki çeşitleriyle ette bulunur. RNA ve DNA (hücre çekirdeğindeki proteinler) oluşumundaki maddeleri sağlar ve alyuvar oluşumunu kolaylaştırır.

C Vitamini veya Askorbik asit suda çözünür. Taze meyve ve sebzelerde bulunur. Köpekler kendine C vitamini üretebilirler. Kendileri üretirken ekstra C vitamini vermek gereksizdir. Gerekli C vitamini üretimi olmadığı takdirde iskorbüt (ağız ve dişeti mukozasında kanaması) oluşur. C Vitamini aynı zamanda kemik gelişimini de etkiler ve HD sorunu olan veya gergin bacaklı olan köpeklere ekstra C Vitamini verilebilir.

D Vitamini veya Kalsiferol yağda çözünür. Balıkyağı, yumurta ve bitkisel yağlarda bulunur. Bitkiler ergosterol içerir, pro-D vitamini insanlarda güneş ışığının etkisiyle D vitaminine dönüşür. Bu durum köpekler için pek geçerli değildir. D Vitamini eksikliği, raşitizm olarak bilinen kemik hastalığına nenden olmaktadır. Fazla D vitamini alımı ise kalsiyumun kemiklerden süzülmesiyle sert ve acı verici bir kemik yüzeyi oluşmasına neden olur. Bunun sonucunda kalsiyum depoları kalp, akciğer ve böbreklerde oluşarak işlevlerini etkiler. Günlük gereksinim: vücut ağırlığının kilosu başına 7 I.E, yavrularda 3 kat daha fazla. 1 I.E. A vitamini, 0,025 µg (mikrogram)’dır.

E Vitamini veya Alpha Tocoferol yağda çözünür ve sağlıklı köpeklerin her zaman karaciğerlerinde depo olarak bulunur. Eksikliği kas gelişiminde bozukluk yaratır ancak şüphe edilen eksiklik birkaç defa yarış tazılarında görülmüştür.

H Vitamini veya Biyotin suda çözünür. Birçok farklı besinin (özellikle maya) bileşiminden oluşur ve koenzimdir. H Vitamini eksikliği büyüme, cilt, sinir sistemi ve vücuttaki su dengesi sorunlarına yol açar. Yumurtanın beyazı, biyotini parçalayan avidin içerir. Yumurtaları pişirmek avidini yok eder.

K Vitamini yağda Çözünür ve ıspanak, balık, havuçta bulunur. K Vitamini karaciğerde protrombin (pıhtılaşma proteini) üretimini kolaylaştırır ve bağırsaklardaki kolibakteri tarafından üretilir. K Vitamini eksikliği hemofiliye neden olur. Fare zehiri K Vitaminini yok eder!!!

SU

  PROTEINLER

Gerekli proteinler:
- Lisine- treonin
- Trypophane- valin
- Metionin (kükürtlü) - sisten (kükürtlü)

Proteaz:
Proteaz protein kırmak için ihtiyaç duyulan enzimlerdir.
- Pepsine miğde içinde bulunan enzimdir.
- Tripsine ve kemotripsin onikiparmak bağırsağı içindeki bulunan enzimlerdir.
- Erepsine küçük bağırsağın içinde bulunan enzimdir.

Sindirilemeyen: Keratin (deri, saç ve tırnaklar)
Zor sindirilebilir: Callojen (kemik, kıkırdak, bağlayıcı doku)

Amino asitler bağırsak duvarlarından hızlıca geçer. Geri kalan amino asitler bozuk bakteriye dönüşürler; lizin, kadaverin’e ve triptofan, indol’e. Her ikisi de, dışkıya koku veren H2S gazını üretir.Yavruların ilk 24 ila 48 saati dışında tüm proteinlerin bağırsak duvarlarından geçmesi mümkün değildir. Bu safhada, globulin (bağışıklık proteinleri) ilk süt tarafından emilebilir.

Yayılmış proteinler
Bu proteinler yağ asitleri ve şekerleri bir araya getirir. Bu proteinler vücut yağına dönüşür.

Proteinlerin işlevi
1) Vücut tarafından doğal olarak üretilen proteinlerin üretimi için bloklar oluşturur.
2) Eğer vücudun bir yapı malzemesine ihtiyacı yoksa karaciğer amonyak üreterek nitrojeni ayırır. Bir toksin olan amonyak, böylece böbrekler tarafından atılacak toksin olmayan uranyum haline gelmiş olur.

Biyolojik değer
Biyolojik değer başlıca proteinlerin varlığının göstergesidir. Bu minimum 60 olmalıdır.

Farklı besin çeşitlerini ele alarak aşağıdaki biyolojik değerlere ulaşırız (BV):
Tavuk yumurtası = BD 96
Sığır = BD 76
Domuz = BV 79
Balık = BV 80
Isıtılmış soya fasulyeleri= BV 75
Patates= BV 71
Bezelye = BV 48
Fasulye = Bv 38

Bunu tamamlamak, BV’yi yükseltmek için protein ekleyerek olur.

Et Sendromu
Eğer bir köpek sadece et yiyorsa, protein fazlalığı ve beslenme eksikliği varsa et sendromuna neden olur. Belirtileri kırılgan kemikler, kötü kokulu nefes, iyot eksikliği, hatalı kalsiyum-fosfor oranı ve enfeksiyona karsı dirençi azdır. Et-sendromuda bir protein-kalori eksikliği olarak adlandırılır.

ÖLÇÜ: Gerekli kalorinin % 25-30’unu proteinler oluşturmalıdırlar.

Birçok vakada anlaşıldı ki hayvan protein kaynağının kalitesi arttıkça porsiyon azalmaktadır. Birçok yüksek kalitede hayvan protein kaynağının yüksek proteine sahip olduğu anlaşılmıştır. Bu da, daha az alınabileceği anlamına gelir çünkü aksi takdirde son üründe protein içeriği çok yüksek olmaktadır.